لایلاک

سومو

در هفته های اولیه ورودم به ژاپن، اوساکا میزبان مسابقات سومو بود و ما از یکی از اردوگاه‌های محلی تمرین ورزشکاران سومو دیدن کردیم. پس از دیدن ورزشکاران و تمرینات آنها از نزدیک هرگز از این ورزش خوشم نیامد اما در مورد آن بسیار جستجو کردم.

سومو سبک خاص ، اصیل و سنتی کشتی ژاپن است و به عنوان یک ورزش ملی ژاپن محسوب می شود. سومو مذهبی ترین ورزش دنیاست و بیشتر از اینکه ورزش باشد یک آیین مذهبی است که از هزار و پانصد سال پیش به عنوان تحفه ای برای خدایان شینتو به اجرا گذارده می شده. مثل بعضی از باورهای دیگر در سنت ژاپن سومو نیز خاص مردان است. یک زن حتی حق ورود به دایره زمین کشتی را ندارد به طوری که در مقطعی از زمان فرماندار اوساکا که مسئول اجرای مراسم اجرای هدایای سومو بود از ورود به حلقه خودداری شد اما این خانم بارها انجمن سومو ژاپن را به دلیل این قانون جنسیتی به چالش کشید. شش تورنومنت در سال و هر کدام پانزده روز طول می کشد و در شهرهای بزرگ به اجرا گذارده می شود.

هر چه تعداد برد کشتی گیر بیشتر باشد در رده بندی مسابقه جزو نفرات بالاتر قرار می گیرند. و تعداد بازی های او در تورنمنت بیشتر است. که به آن یوکوزونا یا قهرمان بزرگ می گویند و او معمولا قبل از تنزل درجه خود اعلام بازنشستگی می کند. مسابقات روی یک حلقه مرتفع که کف آن با خاک رس پوشیده شده انجام می گیرد و ورزشکار با پاشیدن مشتی نمک به هوا و زمین حلقه به منظور پاکی و خلوص وارد می شود. چنانچه کشتی گیر پس از حمله از حلقه خارج می شود یا هر قسمت از اعضای بدنش به غیر از کف پا با زمین تماس پیدا کند بازنده محسوب می شود. یک رزم معمولا فقط چند ثانیه طول می کشد ، اما در موارد نادر ممکن است دو حریف قدر بازی را به دقیقه بکشانند. هیچ محدودیتی در وزن و کلاس در سومو وجود ندارد ، به این معنی که کشتی گیران می توانند در برابر کسی که چندین برابر وزن آنهاست قدرت نمایی کنند. تماشاگران سومو معمولا بلیط‌ها را از مدت ها قبل و به قیمتهای بالایی می خرند، نزدیکترین محل تماشا چیان حلقه دور زمین کشتی است و نحوه نشستن تماشاچیان نشستن به سبک ژاپنی روی کوسن است.
زندگی یک سومو کار ژاپنی بسیار سخت و طاقت فرساست آنها در مکانهای مخصوصی زندگی می کنند و تمرینات و غذای منظم آنها کاملا تحت کنترل است.
سومو کاران برای هر چه بزرگتر شدن و‌چاق شدن گاه تا ده هزار کیلو کالری در روز غذا می خورند و بلافاصله بعد از هر وعده غذا می خوابند اما معمول است که حتما با شکم گرسنه کشتی بگیرند.
آنها به راحتی قادر به حضور در اماکن عمومی نیستند. و حتی در انتخاب نوع لباس خود باید مطیع قانون سومو باشند و از بدو ورود به این حیطه موهای خود را بلند نگاه می دارند تا به سبک سامورایی از بالای سر ببندند و آرایشگران مخصوص به خود دارند. فقط ازدواج می تواند به آنها اجازه زندگی در بیرون از این مکان را بدهد. به هر کشتی گیر ماهر و قهرمان ریکیشی هم می گویند و هر ریکیشی یک مایو کشتی به نام ماواشی دارد. ماواشی بسته به رتبه و مقام کشتی گیر از رنگها و جنسهای متفاوت تهیه می شود. هر چه رتبه بالاتر ماواشی به جنس ابریشم خالص نزدیک تر می شود. در جلو ماواشی رشته های بافته شده از ابریشم آویزان است و معمولا با شماره های فرد در نظر گرفته می شود و همان منطقه ای است که حریف حق لمس یا گرفتن ندارد. شل بستن یا سفت بستن ماواشی رابطه مستقیم با تکنیک مورد استفاده ریکیشی در مبارزه دارد.
داوران سومو هم بر اساس تجربه و مهارت درجه بندی شده و دارای لباس سنتی مربوط به رتبه خود هستند.